Công
viên Phần mềm Quang Trung thành lập năm 2001. Đến nay đã có 135 doanh
nghiệp phần mềm đang hoạt động (84 trong nước và 51 nước ngoài) và 33
nhà đầu tư thứ cấp xây dựng cơ sở hạ tầng. Với
tổng diện tích là 43ha, ngân sách nhà nước đầu tư trong 15 năm qua là
250 tỷ đồng làm vốn mồi, CVPM Quang Trung đã thu hút trên 8.100 tỷ đồng
từ các thành phần kinh tế tham gia đầu tư.
Toàn cảnh hội nghị (Nguồn: VNExpress)
Các doanh nghiệp theo dõi qua cầu truyền hình (Nguồn: Dân Trí)
Tính
đến thời điểm hiện nay, CVPM Quang Trung là nơi thu hút nhiều nhất các
doanh nghiệp phần mềm tại Việt Nam với 19.000 người đang học tập và làm
việc, là đơn vị đầu tiên, lớn nhất và thành công nhất cả nước và có vị
thế nhất định trong khu vực Đông Nam Á và Châu Á. Trong tháng 3 vừa qua,
CVPM Quang Trung vinh dự được Thủ tướng chính phủ ký quyết định thí
điểm thành lập chuỗi CVPM Quang Trung đầu tiên trong cả nước nhằm mục
đích nhân rộng mô hình thành công của CVPM Quang Trung. Tuy nhiên, trong
quá trình hoạt động, các doanh nghiệp tại CVPM Quang Trung vẫn gặp rất
nhiều khó khăn, cho phép tôi được thay mặt Ban lãnh đạo khu CVPM Quang
Trung và các doanh nghiệp phần mềm trình bày 4 nội dung sau:
1. Đối với thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp phần mềm
- Để
thu hút nguồn nhân lực và nâng cao khả năng cạnh tranh với các quốc gia
khác, đề xuất Chính phủ có chính sách giảm ít nhất 50% thuế thu nhập cá
nhân cho những người làm việc trong các doanh nghiệp phần mềm hoặc nội
dung số có quy mô từ 1.000 người trở lên đối với doanh nghiệp ở bên
ngoài CVPM. Riêng đối với các doanh nghiệp hoạt động trong các CVPM đề
nghị giảm 50% thuế thu nhập cá nhân mà không phân biệt quy mô doanh
nghiệp vì các khu này phải có trách nhiệm thu hút, hỗ trợ các doanh
nghiệp siêu nhỏ, nhỏ đến hoạt động.
- Đề
xuất miễn hoàn toàn thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp cho các doanh
nghiệp phần mềm và các nhà đầu tư thứ cấp về cơ sở hạ tầng, đất đai,
tiện ích trong CVPM nhằm tạo sự hấp dẫn thu hút các thành phần kinh tế
tư nhân tham gia xây dựng các CVPM trong cả nước.
2. Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nội dung số
- Lĩnh
vực nội dung số là một trong những ngành quan trọng của công nghiệp
CNTT. Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nội dung số hoặc gia
công các quy trình kinh doanh (Business Process Outsourcing - BPO) cần
được hưởng ưu đãi tương đương với các doanh nghiệp phần mềm khi hoạt
động trong các khu CVPM. Hiện nay, do đây là một ngành hẹp nên khi vận
dụng các chính sách ưu đãi, các cơ quan thuế thường xuyên không nhất
quán và phụ thuộc rất nhiều đến nghiệp vụ của các cán bộ thuế căn cứ vào
“câu chữ” của văn bản để áp dụng chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp.
Kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp Bộ Tài chính rà soát,
ban hành danh mục các hoạt động của ngành nội dung số và có văn bản
hướng dẫn cục thuế địa phương quán triệt khi thực hiện áp dụng các chính
sách ưu đãi cho doanh nghiệp.
3. Về chất lượng nguồn nhân lực ngành CNTT
Nhân
lực là yếu tố sống còn của ngành công nghiệp phần mềm. Ngành này không
đòi hỏi nhiều về vốn, đất đai, tín dụng mà chủ yếu là chất lượng nguồn
nhân lực. Hiện nay, các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn khi tuyển dụng
mặc dù đã có nhiều giải pháp như hạ tiêu chuẩn tuyển dụng, tăng cường
liên kết với nhà trường, trao học bổng, tự
thành lập trung tâm đào tạo nội bộ,… nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu
tuyển dụng. Có thể nói, phần mềm là ngành chưa bao giờ có đủ nguồn nhân
lực đáp ứng cho thị trường trong ít nhất 10 năm qua. Để cải thiện chất
lượng nguồn nhân lực, kiến nghị:
- Bộ
Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động TBXH áp dụng chương trình giảng dạy
hoàn toàn bằng tiếng anh hoặc tiếng nhật tại các khoa CNTT của tất cả
các trường đại học, cao đẳng. Xem đây như là một tiêu chí bắt buộc đối
với các trường có đào tạo ngành CNTT.
- Tăng ít nhất gấp đôi chỉ tiêu đào tạo CNTT ở những trường công thuộc đại học quốc gia hoặc các trường có chất lượng đào tạo tốt.
- Xây dựng bộ chỉ số đánh giá chất lượng đào tạo về CNTT để tránh tình trạng một số trường đào tạo tràn lan nhưng không đảm bảo chất lượng. Việc đánh giá này có sự tham gia của các hiệp hội ngành nghề và doanh nghiệp.
4. Về chính sách đất đai và giá thuê đất của CVPM
- Theo quy định của Điều 52 Luật đất đai 2013 các tổ chức muốn được thuê đất phải “có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt”, điều
này đã gây nhiều khó khăn, làm chậm tiến độ triển khai các dự án thu
hút mời gọi đầu tư trong khi CVPM Quang Trung đã được quy hoạch chi tiết
tỷ lệ 1/500. Để tránh tình trạng này lặp đi lặp lại hàng năm, kiến nghị
cho phép CVPM Quang Trung đăng ký kế hoạch sử dụng đất hàng năm, được
phê duyệt áp dụng liên tục trong thời hạn 5 năm để kịp thời phục vụ thu
hút, mời gọi đầu tư. Khi có biến động về tình hình sử dụng đất thì có
trách nhiệm báo cáo với cơ quan thẩm quyền.
- Về
giá đất tính thu tiền sử dụng đất: theo quy định của Luật đất đai 2013,
CVPM Quang Trung chỉ áp dụng hình thức thuê đất trả tiền thuê đất hàng
năm hoặc trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê. Theo khoản
Điều 172 Luật đất đai 2013 quy định“Tổ
chức được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm được chuyển
sang trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê và phải xác định lại giá đất cụ thể để
tính tiền thuê đất tại thời điểm có quyết định cho phép chuyển sang
thuê đất theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê
theo quy định của Luật này”. Như vậy giá thuê đất trả tiền thuê đất
một lần tại CVPM Quang Trung chỉ được xác định sau khi có quyết định
thuê đất của UBND TP. Tuy nhiên, khi đầu tư vào CVPM Quang Trung các nhà
đầu tư cần biết cụ thể giá thuê đất trả tiền thuê đất một lần là bao
nhiêu để họ xây dựng kế hoạch đầu tư, đây là một nội dung quan trọng
trong chíến lược đầu tư của các doanh nghiệp nhưng CVPM Quang Trung
không thể thông báo trước với các nhà đầu tư về đơn giá này vì phải chờ
quyết định của thành phố. Do đó, gặp nhiều khó khăn trong việc mời gọi
đầu tư (mới) và trả lời các đề nghị của nhà đầu tư đã có quyết định thuê
đất trả tiền thuê đất hàng năm nay muốn chuyển sang hình thức thuê đất
trả tiền thuê đất một lần. Để đủ cơ sở pháp lý thực hiện việc mời gọi
đầu tư, giải đáp các yêu cầu của nhà đầu tư liên quan đến giá thuê đất
trả tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê, kiến nghị cho phép tiếp tục
áp dụng quyết định số 21/2001/QĐ-UB của thành phố về chính sách ưu đãi
cho CVPM Quang Trung để tính tiền sử dụng đất đối với các trường hợp
thuê đất trả tiền thuê đất một lần tương tự như đơn giá giao đất là mà
thành phố áp dụng là 15USD/m2.
Trên đây là các kiến nghị liên quan đến CVPM Quang Trung nói riêng và Chuỗi CVPM
Quang Trung nói chung, kính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo
các Bộ ngành chức năng hỗ trợ CVPM Quang Trung trở thành điểm thu hút
đầu tư quan trọng cho ngành CNTT của thành phố và cả nước.
-------------------------------------------------------------------------------
Lâm Nguyễn Hải Long
Giám đốc
Công ty TNHH MTV Phát triển CVPM Quang Trung